As dixestións subversivas de Anna Karénina (que non lemos ó ler)
Levaba un bo anaco pasando as follas sen decatarme moi ben do que acontecía con Vronski, Karénina e toda unha corte de rusos moi educados. Ler cagando é o que ten. Ás veces, despois de grandes doses de chocolate e castañas, esa calidade que La Razón acaba de recoñecer ás mulleres (a simultaneidade nos seus quefaceres) vese certamente limitada e toda a concentración deriva en sutís movementos estomacais. Algo semellante ocorre cando o estado de ánimo do lector está máis exaltado có dos personaxes. E non digamos cando ámbalas dúas conxunturas físico-espirituais conflúen nun só individuo (cagar deprimido, aclaro para quen goce das imaxes penetrantes). Así, mentres Anna Arkádievna agonizaba de amor en Florencia, eu só podía fantasear sobre a viabilidade de cociñar anfetaminas dun 98% de pureza no século XIX.
Será todo un desperdicio de tempo, pero tiven que rebobinar unhas cantas páxinas para que unha desas ironías intergalácticas me chegara dende as profundidades dos sumidoiros para botarme en cara a miña pouca delicadeza para cunha muller tan pura e profunda. Nun salón luminoso e de teitos altos, fronte a súa copa de opio, “Karénina no era capaz de concentrarse en las páginas que tenía ante sí” (a cita non é textual, pero ben nos vale). A fermosa creación de Tolstói fora quen de desprenderse por fin da afectación dos seus camaradas para dar cun sentimento tan fondo que lle impedía ler, comer, durmir e ata entender a realidade.
As palabras quedan difuminadas pola présa.
@ Charlie Peartree
A disertación sobre a súa impasibilidade ante o seu entorno estendíase ó longo de todas esas páxinas. Quedaba claro: a Karénina non estaba para apreciar ningún tipo de detalles alén da súa paixón. Vivía por e para unha causa e nada podía ocupar nin o máis mínimo recuncho da súa sensibilidade. Pero a dúbida era inevitable. Cantas outras pinceladas do cadro se perdera a delicada Anna naquela novela francesa sen chegar a decatarse? Chegados a este punto, que outras pasaxes pasaran para min desapercibidas entre todas aquelas páxinas e que outros detalles quedaran esquecidos entre tódalas lecturas? Tolstói escribe con ritmo endemoniado. Leva a calma dun día frío soleado e sen vento ou da trompeta de Chet Baker, pero xustamente esa fluidez hipnotizadora fai que o tempo transcorra sen piedade, que as páxinas caian cara á esquerda coa contundencia de pedras que se afunden. É inapelable. Todo está preparado para alcanzar ó lector sen que se decate, mais conformando un imaxinario inatinxible no que a súa propia vida se transforma durante a lectura. A vida dos personaxes preséntase coma unha melodía atronadora na que todo resulta irrelevante, pero na que todo ten o seu papel. É una vida propia na que non importa nada máis có conxunto e na que, de súpeto, se comproba como a fermosura da linguaxe, o poder das metáforas ou a reflexión máis incandescente do autor se dilúe na arela de descubrir que acontece, na intriga por non deter a lectura. Impaciencia. Páxinas que corren para poder atopar o grande acontecemento, o feito revelador e transcendental que subleve e desfigure a realidade…
Nun nivel moi diferente, con esa mesma disposición de sospeita polo que pasa desapercibido e nese mesmo estado de alerta, din coa miña seguinte lectura: Tokio ya no nos quiere, a máis fascinante e peculiar compilación de comparacións bizarras e estroboscópicas que cheguei a imaxinar; reler unha páxina era como lela por vez primeira, por moita atención que prestara nun comezo. E xa non digamos reler un libro enteiro cheo de intencións ocultas e segundas interpretacións, un libro no que conta máis o que se albisca entreliñas que as propias palabras, un deses libros da xeración perdida americana nos que os personaxes tamén avanzan como sen querelo e…
STOP!! Metáforas que se obvian, diálogos ós que non se lles dá importancia, descricións tachadas de irrelevantes, disertacións aburridas… Todos eles pasados por alto na busca constante do grande fito que cambie o curso dos acontecementos e o revolva todo. Isto sóame. WARNING!! Topicazo inevitable: cantas cousas pasan por alto cada día, mentres non dan chegado eses grandes momentos que á fin case nunca chegan? Cantos deses grandes intres pasan inadvertidos por completo na cegueira por fuxir da realidade e cambialo todo? Acaso non teñamos tempo dabondo para a ataraxia.
Claro que por outra banda , este Tolstói, que está en todo, presenta a Stiva, o irmán optimista e vitalista de Anna que ve o que quere onde non existe. Para Stiva, calquera muller é susceptible de caer rendida ós seus pés; calquera pequeno detalle está posto por un ente superior para que el goce e ata o menor murmurio resulta unha insinuación ó divino da súa persoa. Como aplicación práctica, alén dos mundos da ficción, os marxistas tomáronlle o relevo, e calquera manifestación cultural é unha perversión capitalista que atenta contra a nosa liberdade.
Grosso modo, e abreviando… Que non lemos cando lemos? Que non vivimos cando vivimos? Pero, sobre todo, non iremos ás veces demasiado lonxe no que está escrito?
Ou todo isto ou, quizais, sinxelamente, a incapacidade da Karénina para concentrarse na lectura no aséptico daquel salón viña dada por unha defecación turbulenta que Tolstói decidiu omitir. Quizais, á fin e ó termo, toda a traxedia da Anna máis querida de Rusia non foi máis ca unha dixestión subversiva e se cadra non nos perdemos máis que aquilo ó que non paga a pena prestar atención. Espero que non sexa así, pois toda esta parrafada (paragrafada?) non sería máis ca outra aplicación práctica do: non iremos demasiado lonxe nas nosas interpretacións?
Por se acaso, aí queda.
