A extraordinaria sentenza no país do realismo máxico

Din por aí que, igual que nunca chove a gusto de todos, de todas as traxedias hai quen saca tallada. No caso do Prestige, por exemplo, a lóxica leva a pensar que os fabricantes de monos brancos e as empresas de contenedores –que como explica Xosé Manuel Pereiro, houbo que ir buscar máis aló de Xibraltar, até os mesmos estertores do imperio- puideron facer unha fortuna desas que serven, como mínimo, para asfaltar a eira sen ter que llo pedir a concelleiro ningún.

Porén, no país do realismo máxico, as apariencias enganan e o destino sempre promete un novo xiro inesperado, incluso para aqueles que case conseguen asfaltar o mar. Nesta recente edición dunha farsa que mesmo dá preguiza datar, o telón abríase hai xa 11 anos, e tras el aparecían un barco vello construído no Xapón, propiedade dunha compañía de Liberia e asegurado no Reino Unido (aínda que a carga fose dunha empresa rusa con base na Suíza); un aínda máis vello lobo de mar nacido na Icaria (como saben, o nome da illa vén daquel home que, tras achegarse demasiado ao astro rei, tamén acabou naufragando no mar) e uns vinte e pico mariñeiros filipinos e romaneses navigando baixo as cores das Bahamas. O pano acababa por descer onte, coa lectura da sentenza por parte do xuíz Juan Luis Pía, que disque xa fóra de micro afirmaba botar de menos, entre os vellos acusados, algún que outro cargo público e persoas do entorno da armadora.

Non hai culpables. A afirmación deixou á sociedade galega coa mesma cara de pau que poñía a avoa de García Márquez, segundo conta Carlos G. Reigosa, cando falaba do seu tío morto que volvía de visita. A realidade e a ficción levan tanto tempo mesturándose neste país que, aínda con Transición e todo, un xa non ten claro se existe a separación de poderes nen lembra se a Restauración foi borbónica ou feudal.

Entre a abertura e o desenlace desta historia escribíase un dos textos máis delirantes que a política española nos regalou nos últimos anos. Desde o fuel que Arsenio Fernández de Mesa, que daquela era delegado do Goberno e hoxe dirixe a Guardia Civil, destinou a converterse en “adoquín” até os “pequeños hilillos (…) con aspectos de plastilina en estiramiento vertical” que o actual Presidente do Goberno definía con fantasía cando aínda era vice; un barco dicía adeus ao mundo levando nas súas entrañas 77.000 toneladas de fuel tras un paseo case tan absurdo como as citas aquí recollidas. Porque se de todas as traxedias hai quen saca tallada, nesta ocorreu algo totalmente vangardista e rompedor: os máis beneficiados foron aqueles cuxas carreiras parecían estar a botarse costa abaixo a cabalo dunha carrilana. Os seus postos de responsabilidade foron para arriba, para arriba, para arriba, como relata o propio Pereiro en Prestige: Tal como foi, tal como fomos; nunha traxectoria diametralmente oposta á que trazaba o buque monocasco (un monocasco que abre ao medio segue a ser un monocasco?) que ía para abaixo, para abaixo, para abaixo…

Mesmo a finais daquel mesmo ano, nun 2 de decembro a medio camiño entre o afundimento do petroleiro e a morte de Man, a hoxe alcaldesa de Madrid e daquela Primeira Dama, Ana Botella, anticipaba o que as máis de 150 páxinas da sentenza viñan a dicir onte: “en la catástrofe del ‘Prestige’ sólo hay un culpable: el barco”.

Pois é. A culpa, un día para o barco, outro para o tren; aínda que imaxino que o embate do mar tería a súa parte de responsabilidade, igual que se lle carga ao vento cando arde o monte Pindo. Supoño que agora, cada vez que vexamos unha desas moles de ferralla a surcar os nosos horizontes de auga, o que nos queda é rezar dous padrenuestros. Un, para que non rache, e o outro, como dicía aquela vella que Castelao deseñara entre sombras nas súas Cousas, “para que Dios nos liberte da Xustiza.”

Foto: Reuters

Foto: Reuters