“O galego no fondo é moi liberal”
Carlos Vázquez Padín (Tui, 1973) é sen dúbida unha rara avis no panorama político galego. Lonxe de pedir unha maior regulación da vida empresarial e unha maior presenza do estado na sanidade e na educación, Padín apunta ó propio estado como causante da crise e ó sector privado coma o único que nos pode sacar dela. O partido que fundou hai tres anos e polo que é candidato á Xunta de Galicia, Converxencia XXI (CXXI), di se-lo único non estatista de tódolos partidos que se presentan ás vindeiras eleccións e non treme ó pendurarse o cartel de “antisistema”. Padín atendeu a Compostimes nunha cafetería do Campus Sur da capital galega antes de acudir ó máster en Xestión Pública que cursa na facultade de Ciencias Políticas e co que prepara, sen dúbida, un hipotético desembarco no Hórreo. Mantivemos con el unha longa e intensa charla sobre o divino e o humano, sobre filosofía política e sobre asuntos máis “da rúa”. Unha entrevista, sen dúbida, non apta para tódolos públicos.
No panorama político da Galicia de hoxe, que sitio ten Converxencia XXI?
Converxencia XXI, como toda forza antisistema – porque somos moito máis antisistema nós que os marxistas – quere tratar de explicarlle á xente que é o que funciona mal baixo o noso punto de vista. Isto é a longo prazo. Ademais, o noso punto de vista para nós é imprescindible porque somos os únicos que o temos. Somos os únicos que dicimos que o problema é o estado mentres os demais din que o problema é que outros que o xestionan mal, pero que eles faríano ben. Iso non é crible porque ó final o poder corrompe. O poder corrompe e o poder absoluto corrompe absolutamente.
Non ve unha lixeira contradición entre esa forma de pensar e o feito de que vostede se adique á política?
Os liberais pensamos que o poder do estado só se pode reducir dende dentro. Amais, nós cremos que ten que haber un estado, pero un que manexe sobre un 30% do PIB, non un 50%.
E non é a súa postura un pouco incoherente? Dicir que o estado é malo e que, polo tanto, quere vostede estado aínda que sea pequeno.
O hiperestado é malo, o estado cunhas funcións base non é malo. O estado é un continente e o que é malo ou é bo e o contido. É dicir, o tipo de estado. O estado suízo é un estado bo, o estado español é un estado desastroso.
Sendo o estado, como o definen algúns teóricos liberais, unha máquina de rapiña, non sería máis coherente optar pola súa supresión total e non por reducilo e que o mal siga aí?
Non, eu creo que ten que haber un, creo nas nacións. É consustancial o individuo á organización, un grupo, sempre que sexa feita de forma libre e voluntaria. O estado debe garanti-la igualdade ante a lei, cousa que en España non existe. Non debe caer nesa falacia de “dereitos para todo o mundo”, porque se o estado non ten pasta non pode repartir dereitos que non son consustanciais. Se os estado de Botswana non ten pasta, non pode dicir que os habitantes de Botswana teñen dereito a unha casa cada un. Nós defendemos a igualdade de oportunidades, e un sistema de cheque escolar para garantilo. Este sistema consiste en que o estado en vez de subsidiar a oferta dese produto, subsidia a demanda. En vez de darlle a pasta ó hospital, darlle a pasta ó colexio, dálle diñeiro aos pais dese neno. Entón, os pais dese neno teñen un cheque do goberno por un importe determinado e danllo ao colexio que escollen, sexa público ou privado. É a competencia, algo que é fundamental para obligarnos a mellorar a todos.
Está o liberalismo demonizado en España hoxendía?
Si, de aí ven a etiqueta de “neoliberal”. Eu non coñezo a ninguén no mundo que diga: “eu son neoliberal”. É unha etiqueta creada pola esquerda, á cal se lle asignan unha serie de atributos que non teñen nada que ver co liberalismo. Por exemplo, un neoliberal sería alguén que favorece aos ricos e prexudica aos pobres de forma consciente. Iso non ten nada que ver co liberalismo. O liberalismo busca un escenario sen ningún tipo de privilexios, o liberalismo é inimigo radical dos privilexios.
Como valora a aparición doutros competidores que tamén se din liberais, coma Sociedad Civil y Democracia?
O partido de Mario Conde é un totum revolutum de xente de dereita de moi diversa pelaxe. E non é nada liberal neutral, é moi nacionalista español, que só pode ondea-la bandeira de España nos edificios públicos, que calquera lingua que non sexa o español debe quedar relegada a un ámbito privado..
Ás veces parece que o maior problema de Padín é explica-los seus argumentos.
Si. O programa da esquerda é como unha peli de vaqueiros, onde hai bos e malos. O que di non é verdade, pero é moi atractivo moralmente. O liberalismo é moi difícil de explicar e máis nun país onde vimos de 50 anos de prédica, tanto dende a dereita como dende a esquerda, antiliberal e anticapitalista.
O programa da esquerda
é como unha peli de vaqueiros,
onde hai bos e malos
Se mañá o PP chama a Carlos Vázquez Padín e lle preguntan se quere vostede unirse ó partido e facelo máis liberal, diríalle que non?
Diríalle que non. Entre outras cousas, porque non creo que os do PP se atrevesen a dicir iso. O PP ten por gala dicir que é o partido que máis se parece a Galicia e é certo, o PP é un partido absolutamente sen principios, unha organización de poder que é un sumatorio de intereses persoais dedicados única e exclusivamente a permanecer no poder e a logralo cando non están. O PP podería evoluír perfectamente a unha cousa moito máis galeguista, ou moito máis liberal, se a sociedade o demandase con tal de permanecer no poder. É, coma o PSOE, un catch-all party. Manteñen un discurso transversal, sen arestas. O discurso de CXXI é un discurso con arestas dirixido a un nicho, ó liberal.
Non cres que a corrupción é a consecuencia desa tendencia capitalista de querer mercantilizalo todo?
En absoluto. É froito do estatismo, da capacidade que ten o estado para repartir prebendas. Se os concellos non adxudicasen o tema dos aparcamentos, non existiría o caso Pokémon. Se o Igape non repartise a pasta ás empresas, non teriamos caso Campeón. Iso é corporatismo, unha externalidade negativa do poder que ten o estado. Se o estado non manexase o 50% do PIB, as empresas non irían coma samesugas a conseguir contratos públicos.
Non ve contraditorio que se o poder corrompe, defendamos a acumulación de poder, aínda que sexa económico?
A acumulación de capital non significa a acumulación de todo o capital nunha man. A acumulación de capital significa que os distintos axentes económicos teñen a capacidade de acumular capital. Entón, polo tanto, teremos moitas máis persoas con grandes cantidades de capital. E iso pode evitar algún abuso que se podería producir. De todas maneiras, nos mercados libres, é moito máis difícil que poida haber un monopolio abusivo, en tanto que se Zara puxese as camisolas a 200 euros, ao día seguinte deixaría de vender. Porén, se Renfe pon a viaxe a Vigo a 50 euros perdería menos clientes que Zara. A acumulación de capital é fundamental. Os aumento do capital son os que explican o aumento da productividade. Por que un operario alemán pode gañar 3000 ou 4000 euros? Porque ten unhas máquinas que custan moitos millóns que lle están permitindo ser moito máis productivo. Estánlles permitindo producir moito máis nun día de traballo. Entón, cen alemáns son capaces de producir non sei cantos BMW nun día. Cen tailandeses, non porque sexan xente menos intelixente, senón porque non teñen esa maquinaria que custa moito tempo e moito diñeiro conseguir, son menos productivos. Logo, como producen moitos menos coches, ó producir menos, teñen que gañar menos. Os salarios fíxanse en base á productividade marxinal do traballo, non se fixan en base a unha regulación lexislativa determinada. Imaxine un salario mínimo de 8000 euros.
Están as súas ideas destinadas a un sector moi concreto da poboación?
O galego, no fondo, é moi liberal. O que pasa é que o galego adoptou unha estratexia de defensa fronte ao estado que é o caciquismo. O que pasa é que o caciquismo libera ao galego dun tipo de opresión e crea outro tipo de opresión, entón tampouco é solución. O cacique é un intermediario que se fai un buraco na política galega para defender e protexer ao paisano oprimido polo estado, a través do “ti vai facendo”, “ti non lle fagas caso que xa cho arreglo eu”… As nosas ideas requiren tempo e explicación Así e todo, as persoas novas son máis receptivas a mensaxes novedosas e, de feito, entre os nosos afiliados hai unha media de idade de 22 anos. O noso afiliado maior ten 50 anos, o máis vello de todos.
A vostede acúsano os seus rivais de pretender ser un gurú.
Eu metinme en política coa pretensión de levar os meus pensamentos á práctica e para iso teño que ir espallando o meu ideario.
O Bloque vai de antisistema,
pero na Xunta non fixo nada
substancialmente diferente
ó que fai o PP.
Conta con obter algún diputado nestas eleccións?
Para que nos imos enganar, sería un sorpresón. CXXI ten moi poucos medios comparados cos demais partidos. Para esta campaña, temos un orzamento de 5000 euros, non temos nin queremos ter débedas con ninguén, porque queremos seguir sendo unha ameaza ó statu quo. O Bloque, IU e tal van de antisistema, pero cando e onde estiveron no poder non fixeron nada substancialmente diferente ó que fixo o PP.
Cómo se financia, pois, o seu partido?
En base a cotas de afiliado, algo de merchandising, pequenas doazóns…. Nós somos o único partido que publica as súas contas.
Sendo obxectivos, cando poderemos ver a Padín ou a alguén de CXXI no Hórreo?
Iso sería descaradamente xogar a ser gurús, que é do que algúns me acusan. O noso é un proxecto a longo prazo. Nestes tempos de crise a xente está reconsiderando as cousas. O problema é cando a xente reconsidera o sistema para pedir máis estado. Neste contexto, formacións antisistema coma Converxencia XXI podemos quizais conseguir un éxito co que non se contaba.
Outra das críticas que recibe Converxencia XXI é que é un partido completamente personalista e vertical, que é o partido de Padín.
Padín foi escollido por unanimidade da secretería xeral en dous congresos asamblearios. Nun partido ten que haber alguén que manda e eu estou lexitimado democraticamente nos congresos para mandar, amais do plus de lexitimidade que me dá se-lo fundador. En CXXI non hai amiguismos, funcionamos só por criterios meritocráticos.
Nota un aumento de aceptación conforme medra o descontento co PP?
Sí, notamos unha viraxe que para nós é moi positiva. Nos primeiros tempos do partido notábamos que algunhas persoas que se achegaban a nós procedían do BNG. Agora hai un sector liberal de xente nova no PP que se está achegando a nós e isto é moi positivo: é a primeira vez na historia do galeguismo político na que un partido galego exerce certo efecto de succión no PP. Así podemos deixar ó resto de partidos que se pelexen polo electorado de esquerdas.
Agora que fala diso, comentouse que vostedes contactaran con Compromiso por Galicia para buscar un posible pacto electoral, é certo?
Nós contactamos con partidos do galeguismo de centro e Compromiso o que fixo foi rebentar esa mesa de diálogo. Compromiso é un partido moi vertical, de notables que se reúnen en privado e deciden o que se vai facer.
Pero vostede contactou con Rafael Cuíña para levalo a Converxencia XXI.
Si, si. Nós estivemos en contacto con Cuíña, pero hai tempo, antes incluso do tema de Compromiso.
Cando estaba aínda no PP?
Si, si. O que pasa é que Cuíña é socialdemócrata, non? Ó final un se pode preguntar por que hai xente multimillonaria que é socialdemócrata. Pero é que, ás veces, un faise multimillonario gracias ó estado.
Hai algún político galego de fóra do seu partido ó que aprecie especialmente?
Pedro Puy, Carlos Aymerich – aínda que pense que a xente é masoquista por votar ó PP… Que eu non sei se é máis masoquista votar ó PP ou votar ó Bloque.
A crise e o goberno de Feijóo
Dicir como dixo vostede que o PP está máis á esquerda de IU en asuntos fiscais non é pasarse un pouco?
Non non, ratifícoo completamente. Eis o vídeo de Cristóbal Montoro escarallándose dicindo que se atreveran a máis do que se atrevera o PSOE. A práctica real do PP en temas de impostos é a dun goberno socialdemócrata agresivo.
Só por recadar máis, obviando a que destina o recadado?
Non exactamente. Pero o PP afonda na patraña dos servicios públicos “gratuítos”, algo absurdo e incrible. Habería que definir quen paga os servicios públicos, por que os paga, se é eficiente ou ineficiente, pero non me diga que son gratuítos porque hai que pagalos! Iso é unha trola do estatismo para que a xente pense que o estado lle dá máis do que lle quita. Hai xente que monta unha festa cando a declaración da renda lle sae a devolver porque pensa que o estado lle está a regalar cartos.
Non cre vostede, aínda así, que parte da culpa desta situación tena o sector privado, que acumula máis do 80% da débeda total en España?
A fraude fiscal é un tema moi complexo e en España favorécese dende o estado. Polas amnistías fiscais, debido ás subidas de impostos (non olvidemos que moitas empresas defraudan para sobrevivir), á complexidade do sistema… Tamén é fundamental que a xente perciba que os seus cartos se gastan con sentidiño e non en Igapes, Operacións Campeón…
O culpable, logo, dun asasinato é quen o permite e non quen o comete?
É unha cuestión de incentivos, o ser humano móvese por incentivos. Non podemos demonizar ós empresarios, ós funcionarios, ós autónomos… Todos se moven por incentivos.
Que nota lle daría ó goberno de Feijóo?
Un 2, por exemplo.
Que foi o mellor e o peor que fixo Feijóo?
Home, do peor ocórrenseme moitas cousas, do mellor… non se me ocorre nada especialmente relevante. Non é certo o da austeridade, aínda que o souberon vender coa axuda da esquerda, porque a esquerda acusábaos de austeros sin selo. Pero non o son, como demostra que xa despois de falsear o ano pasado as contas pechando o exercicio en setembro, este ano Galicia xa é a décimosegunda autonomía con peores contas en canto a déficit público. Feijóo non suprimiu ningún chiringuito, mantivo os que creara Fraga, mantivo os que creou o bipartito.
Coincide vostede con Abel Caballero cando di que a Xunta extorsiona ós concellos para non facerse cargo de certos pagos?
Eu non coincido con Abel Caballero en nada (risas). A ver, a Xunta leva a cabo certas prácticas mafiosís, está atrasando os pagos aos fornecedores e despois si que é certo paga antes a uns que a outros en función de intereses políticos. Pero o PSOE facía o mesmo eh!
Como valora a fusión de concellos ou a reducción de deputados no Parlamento galego?
Unha fusión de concellos, así en toda Galicia… non é significativo. Hai que reduci-lo número de concellos, o cal se pode facer de dúas formas: ben asfixiando economicamente ós concellos, ben convencer ós alcaldes un a un. Mesmo o outro día, un cidadán nos propuxo outra solución: un modelo de concellos nos que ninguén cobraba, co cal podería haber 800 concellos, ou aspirar a un modelo de organización parroquial, no que na parroquia se asuman as decisións locais, dunha forma que non lle costase nin un peso ó contribuínte. Unha forma de toma de decisións no nivel máis próximo. Respecto á redución de deputados… é unha trampa. Nós estamos a favor sempre que esa redución non vaia en detrimento da proporcionalidade. Mesmo se podería compatibilizar con outras reformas que fixeran máis proporcional, como a eliminación do limiar do 5% (N. do A.: porcentaxe mínima dos votos totais que ten que conseguir un partido para obter un escano, independentemente dos que obteña na súa circunscrición). Pero o PP non buscaba isto, senón un pucheirazo máis ou menos encuberto, consistente en sobreponderar á provincia de Ourense e de Lugo, máis conservadoras e proclives ó PP, e así non perder malia a perder apoios.
Vostedes eliminarían o do 5%.
Claro. Pero a esquerda cando gobernou non o quitou. A esquerda predica, dende a súa pretendida superioridade moral, pero logo non fan esa cousa transformadora, aberta, democrática, que predican cando non están ó poder.O PSOE blindou a barreira do 5% de Fraga, porque tanto eles coma o BNG temían a chegada de novos partidos, exactamente igual có PP.
Poderíase cataloga-lo acordo con Pemex no que chama vostede “prácticas mafiosís”?
Hai negocios que son políticos, e a construción naval é en grande medida un deles. Tamén hai un problema de competitividade, pero teñen unha serie de subsidios e privilexios fiscais, o tax lease… As axudas por ser malo incentivan ser malo, as axudas por ser pobre incentivan seguir sendo pobre. Os estaleiros galegos non son competitivos, pese a ter salarios máis baixos ca, por exemplo, os holandeses. O de Pemex, Feijóo celebrouno coma se fose unha adxudicación da flota enteira da compañía. Parece ser que hai un contrato en firme, pero moi pequeno.
E que paga Galicia a cambio disto?
Aí hai acordos de toma e daca que só saben eles, pero seguro que hai contrapartidas dalgún tipo. Un acordo para que España lles compre máis mineral deste ou destoutro… Nestes negocios políticos sempre hai contrapartidas, e ata casos de corrupción vinculadas a estes asuntos.
Lingua galega e identidade
Pasando ó tema da identidade nacional e da relación de Galicia co estado español… vostedes optan pola independencia?
En CXXI entendemos a autodeterminación nacional como un corolario imprescindible da liberdade individual. Pero autodeterminación non é sinónimo de independencia, é decidir o que un quere ter. Que todo o poder de Galicia estea en Madrid, por exemplo, tamén é unha opción de autodeterminación. É moi difícil, se pensamos que o poder emana das persoas, buscar unha fonte de lexitimidade superior ós desexos dos individuos. Estamos a favor da autodeterminación de Galicia, pero tamén a favor da autodeterminación do Carballiño se así o quixesen os seus habitantes. É que negar que os individuos poden decidir como se queren agrupar é aberrante.
Estamos a favor da autodeterminación de Galicia,
pero tamén a favor da autodeterminación do
Carballiño se así o quixesen os seus habitantes
Se un día o seu partido chega á Xunta, pediría máis competencias, devolveríaas… que faría?
Cando máis descentralizado estea o poder mellor, porque a concentración do poder leva ó abuso do mesmo. Cando se trata de identificar descentralización con ineficiencia, esquécense de que os peores estados de Europa son hipercentralistas, como Grecia ou Portugal. En troca, Alemaña, Suíza, Estados Unidos… son estados máis descentralizados que España. Partidos coma o PP, UPyD, SCyD tentan aproveita-la crise para recentralizar España por motivos ideolóxicos. Nós cremos que canto máis pequeno é un estado, menos opresivo é, e que así se facilita o votar cos pés: cando non estás de acordo coa política que está levando a cabo un estado, podes del.
Está vostede de acordo coa deriva soberanista que está levando a cabo Artur Mas en Catalunya, ou vea como pouco máis ca unha cortiña de fuma para agocha-la súa mala xestión?
O que non se pode facer é porlle portas ó campo. Se hai unha vontade do pobo catalán de independizarse, impedilo por medios militares, como se chegou a dicir, paréceme voltar ó pasado.
Imaxínese que nun hipotético referendo de independencia votan só a metade dos cataláns e que desa metade, o 55% vota a favor.
Aí habería que buscar algunha maioría reforzada, pero quen non participou non se pode queixar porque non lle gustou o resultado. Os que non votaron non terían dereito ó pataleo.
Vostede amosou certas discrepancias con Sociedad Civil y Democracia sobre o tema lingüístico, pois eles dicían defende-la liberdade lingüística e vostede retrucoulle que buscaban unha Galicia na que a única lingua oficial fose o castelán. Non están aí quizais vostedes buscando que o estado impoña unha lingua ós cidadáns?
Nese sentido, o partido de Mario Conde e o BNG propoñen o mesmo: impoñer unha única lingua oficial. Só o castelán, nun sentido, ou só o galego, no outro. Iso é antiliberalismo puro e duro, pois confina unha das linguas ó eido estritamente privado. Como xa dixen antes, o partido de Mario Conde non é para nada liberal, senón un totum revolutum, coma UPyD.
Pois o número 1 de UPyD pola Coruña definiuse coma de esquerdas e federalista.
Si, UPyD é máis de esquerdas. É un erro no que caemos bastante en Galicia, identificar esquerda con galeguismo e dereita con centralismo, cousa que tanto UPyD coma CXXI contradicimos.
Que opinan vostedes sobre as subvencións para fomenta-lo uso do galego?
Eu estou en contra dos subsidios tanto ó galego coma ó español, e en Galicia está moito máis subsidiado o español có galego. Subvencionar á Fundación Camilo José Cela, a RTVE, a La Voz de Galicia… é subvencionar ó español.
Política universitaria e medios de comunicación
Que modelo defende CXXI para a universidade?
Nós defendemos que haxa competencia, e que poidan convivir universidades públicas e privadas nun marco onde haxa incentivos para que profesorado e alumnado rindan máis. O absentismo ás aulas, por exemplo, é unha mostra de que non hai conciencia do que custa a universidade. Nós defendemos un sistema de cheques para que as familias de poucos recursos poidan asistir á universidade en igualdade de oportunidades.
É demasiado ter tres universidades en Galicia e ata sete facultades de certas disciplinas?
Iso é un erro derivado dunha planificación socialista, dos burócratas que deciden o número de universidades que ten que haber e das titulacións que hai que ofrecer. Sería máis barato que ós tres alumnos que se matricularon este ano en Compostela en Filoloxía Italiana se lles pagasen os estudios e unha pensión completa en Roma.
Terían, pois, que desaparece-las universidades da Coruña e Vigo e convertirse en campus da de Santiago?
Eu non quero xogar a planificador, iso déixollo ó resto de candidatos. Iso habería que deixarllo á demanda. Se ninguén quere facer Filoloxía Italiana? Pois non se ofrece. Que moita xente pide Enxeñería Informática? Pois que haxa oito facultades.
Pero vostede dase conta que, se nalgún momento chega á Xunta, tería que empezar a planificar.
Aí entra en xogo o sistema de cheques. Así, cando un reitor viñese choromicar por cartos, nós diriamoslle “non mire, capte vostede máis alumnos”. O que pasa é que agora os políticos queren abrir facultades para logo poder vender favores. Que quere máis financiamento? Mellore a oferta.
Sería máis barato que ós tres
alumnos que se matricularon
este ano en Compostela en Filoloxía
Italiana se lles pagasen os estudios e
unha pensión completa en Roma
O outro día un economista liberal dicía que a universidade pública era un erro pois era un investimento público que permitía ós estudantes obter logo un beneficio privado.
Totalmente. O contribuínte español estivo pagando a educación de xente que agora está sendo produtivo en Estados Unidos, Alemaña…
Avoga vostede por unha supresión das subvencións ós medios de comunicación?
Totalmente. Privatización dos medios públicos e eliminación das subvencións, porque son un medio de control por parte dos políticos.
Chegados a este punto case final da entrevista, interrómpenos un home que quería invitar a un café a Padín e charlar con el un anaco. Semella que o rostro do candidato comeza a ser xa máis coñecida para moitos galegos…
Aínda así, hai medios que só sobreviven gracias ás subvencións.
Bueno, eu fun xefe de vendas dun diario local. Que me vas contar…
É vostede consciente de que, se se privatizase a TVG, é bastante posible que deixase de emitir integramente en galego.
Pódese facer unha subasta cunha única condición: o emprego en exclusiva da lingua galega.
E que o estado siga poñendo as regras do xogo.
Non non, o estado só pon as regras da subasta. Logo, se o empresario que o merca considera que non é rendible, pecharáa. Se se mantén en funcionamento, ten que cumprir este criterio. Pode haber algún empresario que quixese poxar menos por estar a TVG en galego por considerar que así gañaría menos, aínda que eu non o creo.
Imaxine o Luar en castelán…
Nada. Unha única regra da subasta: a emisión en galego.
E se pechase a TVG tras ser privatizada, perderíase un medio de cohesión social.
De cohesión social? Quererás dicir de control social, de manipulación social. Eu non entendo, voltando ó tema da subvencións, por que as cafeterías, por exemplo, teñen que subvencionar obrigatoriamente os medios. O xornalismo tense que reinventar, vai sobrevivir, está nun proceso de cambio de paradigma, ante unha oportunidade única de democratizarse agora coa internet. Pero non se pode reinventar cos cartos dos contribuíntes.
Pero sempre baixo un prisma de mercado.
Claro. É que se non é sacarlle os cartos a uns para dárllelo a outros. Por que é máis importante darlle cartos ós xornalistas ca ós gandeiros, ás cafeterías, ós soláriums?
Non ten a sociedade necesidade de informarse?
Si, pero iso teno que decidir a cidadanía libremente mercando ou non o xornal, non pode decidilo un planificador. E con outro tipo de xornais seguramente a prensa venderíase máis. Imaxinádevos a necesidade de vender que tería unha prensa non subvencionada en Galicia, o que forzaría ós políticos a mellorar
E ós xornais, claro. Falando disto, como valora vostede o recente feche de tantos xornais en galego? Se realmente hai unha demanda social de medios en galego, por que estes van pechando?
Por mala xestión. A xente que levaba estes xornais, que proviña do mundo da esquerda, non souberon le-la demanda real que había deste xornalismo. Tiñan unha estrutura de custos pouco realista, fomentada polo xeito no que o Bloque inflou os medios en galego durante o bipartito. Pero como non son liberais, non querían redimensionarse, recortar.
Non é culpa das poucas vendas, logo.
Non, non. Hai unha demanda, minoritaria pero moi significativa, de medios en galego. Un medio no que eu colaboro é o cuarto medio dixital máis lido en Galicia.
Agora con Compostimes supomos que será o quinto (risas).
Esta entrevista foi realizada por Roi Alexandre, Jorge Pan e Darío Domínguez. Un agradecemento moi especial a Loreto Álvarez, que nos botou unha valiosísima man na engorrosa tarefa de plasmar en letras hora e media de conversa.
